Uyku arkadaşları, bebeklerin uykuya dalmalarını kolaylaştırarak hem anne babanın yükünü hafifletiyor hem de bebeklerin ebeveynleri dışında güven ve sevgi bağı kurmayı öğrenmelerini sağlıyor. Peki, acaba bunun çocuk üzerinde herhangi bir olumsuz etkisi de var mı?
Uyku arkadaşı adı verilen oyuncaklar, bebeklerin kendi başlarına uykuya dalma alışkanlığı kazanması ve uykuya geçiş süreçlerinde güvende hissetmeleri için kullanılıyor. Genellikle sevimli ve yumuşak peluş oyuncaklardan seçilen uyku arkadaşları sayesinde, bebekler hem dış dünyayla bağ kurmayı öğreniyor hem de sağlıklı bir uyku rutinine kavuşuyor. Uyku arkadaşı kullanımı hakkında merak ettiğiniz diğer detaylar için okumaya devam edebilirsiniz!
Uyku Arkadaşı Nedir?
Uyku arkadaşı, 0-5 yaş arasındaki bebek ve çocukların uykuya geçişini kolaylaştıran, kendilerini daha huzurlu, konforlu ve güvende hissetmelerini sağlayan oyuncakların genel bir adlandırması. Aynı şekilde konforlu bir yastık ya da battaniye de uyku arkadaşı rolünü üstlenebiliyor. Ancak doğrudan “uyku arkadaşı” olarak seçilecek nesneler genelde yumuşak dokuda yün ya da peluştan yapılmış oyuncaklar oluyor. Öte yandan, bebeklerin genelde sarılarak uyudukları bu oyuncakların hijyenik ve antialerjen olması büyük bir önem taşıyor.
Uyku Arkadaşı Ne Zaman Kullanılmalıdır?
Uyku arkadaşı, bebeklerin kendi başlarına uyumaya geçtikleri dönemden itibaren tercihen beş yaşına kadar kullanılıyor. Bebeğin ebeveyninden ayrı uyumaya geçmesi için genellikle dördüncü ay tavsiye edilse de bu zamanlama her bebek için farklılık gösterebiliyor. Bu nedenle çocuğun beş yaşından sonra da uyku arkadaşına bağlılığını sürdürmesi çoğunlukla normal olarak kabul ediliyor.
Uyku arkadaşı kullanmaya başlamak için en doğru zamanlardan biri de bebeklerde uyku düzeninin bozulduğu ve uykuya dalmakta zorluk yaşadıkları dönemler olarak belirtiliyor. Halk Sağlığı Genel Müdürlüğünün resmi web sitesinde yer alan Yenidoğan Uyku başlıklı yazıda, bebeklerde uyku bozukluğunu gidermek için verilen tavsiyeler arasında “ (…) yatağına onu sakinleştirici bir uyku nesnesi (oyuncak, sevdiği battaniye) konması (…)” cümlesi yer alıyor.
Bebeklerde Uyku Arkadaşı Nasıl Kullanılmalı?
Bebek için uyku arkadaşı, bebeğin uykuya geçeceği her an ulaşabileceği bir noktada bulunmalı. Bebeğin uyku arkadaşını benimsemesi için oyuncağa kendi tişörtünüzü giydirebilirsiniz. Kokunuz bebeğinize güven vererek uyku arkadaşına daha kolay bağlanmasını sağlayabilir. Uyku arkadaşına bebek için de seslenmesi kolay olacak tekrarlı hecelerden oluşan “Nana” ve “Mumu” gibi isimler koymanız, bebeğinizin uyku arkadaşını daha kolay benimsemesine yardımcı olacaktır.
| Uyku arkadaşı bebeğin odasında ve mutlaka yatağında bulunmalı. Evin diğer odalarında, farklı noktalarda uyku arkadaşını gören ve onunla temas eden bebeğin uyku arkadaşı ile uyku rutini arasındaki bağlantıyı kurması zorlaşabilir. Ayrıca ebeveynler tarafından bir kaldırılıp bir ortaya çıkarılan nesneler de bebeklerce genellikle uyku arkadaşı olarak kabul görmüyor. |
Uyku Arkadaşı Seçimi Nasıl Olmalı?
Bebeklerde uyku arkadaşının bebeğin sevip bağ kurabileceği, sarılabileceği, güven ve sıcaklık hissi veren nesnelerden seçilmesi gerekiyor. Uyku arkadaşı seçiminde özellikle dikkat edilmesi gerekenler ise şöyle:
- Uyku arkadaşı ürkütücü ya da dikkat dağıtıcı ayrıntılar içermeyen, bebeğe sevimli gelecek, onun kolay benimseyeceği ve sarılabileceği bir formda olmalı.
- Uyku arkadaşı olarak seçilen oyuncağın mutlaka pamuk ve peluş gibi yumuşak dokulu bir kumaşa sahip olması gerekiyor. Fermuar ve düğme gibi kopma ihtimali olan ve kesici kısımlar barındıran nesneler seçilmemeli.
- Uyku arkadaşı mutlak surette antialerjik ve hijyenik olmalı, özellikle de makinede yıkanabilme özelliğine sahip olanlar tercih edilmeli.
- Uyku arkadaşı fazla tüylü ya da kopabilecek pullar ve kumaş parçalarıyla kaplı olmamalı.
- Seçilecek nesne bebeğin sarılıp uyuyabileceği boyutlarda olmalı.
- Uyku arkadaşı, bebeğin uykuya dalma aşamasında oynayabileceği, uyurken de tutabileceği, kuyruk ve kulak gibi elle tutmaya uygun parçalara sahip olmalı.
Bebeğim Uyku Arkadaşını Ne Zaman Bırakmalı?
Bebeğin uyku arkadaşını bırakmasının doğal yollarla olması çok önemli. Bebek ne zaman kendisini uyku arkadaşını bırakmaya hazır hissederse o zaman bırakmalı. Bu kopuş doğal olduğu takdirde uyku arkadaşıyla kurduğu güven, konfor ve sevgi bağı da zarar görmeyecektir. Bu da uyku arkadaşıyla sağlanan kazanımların, uyku arkadaşı bırakıldıktan sonra da devam etmesi anlamına geliyor.
Uyku arkadaşının dört aylıktan beş yaşına kadar kullanımı öneriliyor. Dört aydan önce uyku arkadaşı kullanımı ise yenidoğanlar için tehlike yaratabiliyor. Daha da ötesi, yenidoğanların uyku arkadaşı yerine ebeveynleriyle ten temasında bulunması bu dönemde daha önemli görülüyor. Bebeğin uyku arkadaşıyla bağ kurması, aslında anne-babası dışında dış dünyayla kurduğu ilk bağlardan biri olduğu için son derece mühim bir süreç. Ancak unutmayın, uyku arkadaşının alışkanlık ve sevgi bağının ötesinde bir bağımlılığa dönüşmemesi gerekiyor.
*Bu sayfada yer alan bilgiler, bebek bakım uzmanı tarafından yapılan açıklamaların ya da verilen önerilerin yerine geçmemelidir. Bebeklerde uyku arkadaşı hakkında en doğru bilgiyi edinmek için mutlaka bir uzmana danışmanız gerekmektedir.
Kaynaklar:
https://tektiklabilgielinde.saglik.gov.tr/bebek-sagligi/yenidogan-uyku.html
